بارداری دوقلویی چیست و چگونه اتفاق می افتد؟
ممکن است برای شما این سوال مطرح شده باشد که دلیل علمی دو قلو باردار شدن چیست؟ به بیان ساده اگر دو تخمک به صورت جداگانه در رحم بارور شوند یا یک تخمک بارور شده به دو سلول تقسیم شود و هر سلول به طور جداگانه یک جنین را تشکیل دهد بارداری دوقلویی اتفاق می افتد. امروزه، بارداری دوقلویی نسبت به گذشته در بین بانوان شایع تر شده است. اکثر محققین دلیل بیشتر شدن بارداری دوقلویی را حاصل یک نوع ناهنجاری سلولی در اثر کمبود کلسیم دانسته اند که در طی این عارضه، دیواره پروتئینی که سلول ها را در کنار هم قرار می دهد، ضعیف می شود.
عوامل ایجاد کننده بارداری دو قلویی:
- داروهای تحریک تخمک گذاری
دارو مهم ترین عامل در دوقلو باردار شدن فرد می باشد. مصرف داروهایی مانند کلومید، گونال –اف، و لتروزول و سایر داروهای کمک باروری و تحریک کننده ی آزاد سازی تخمک احتمال بارداری دوقلو یا چند قلویی را قوی تر می کند. البته به طور صد در صد سبب دوقلوزایی نمیشود. - سن
احتمال بارداری دوقلو در زنان با سن بیش از ۳۵ سال بیشتر است. به این دلیل که هورمون تحریک کننده فولیکول همراه با افزایش سن بالا می رود. هورمون تحریک کننده فولیکول مسئول رشد تخمک‌ها پیش از آزادسازی است. با بالا رفتن سن خانم ها، به طور طبیعی تخمک ها نیاز به تحریک بیشتری برای رشد هستند بنابراین هورمون تحریک کننده رشد فولیکول ها نیز فعالیت بیشتری خواهند داشت. گاهی ممکن است این فعالیت بیشتر منجر به آزادسازی دو یا چند تخمک گشته و موجب بارداری دوقلو یا چند قلویی شود. - سابقه خانوادگی
داشتن سابقه خانوادگی در دوقلوهای یکسان، احتمال بارداری دوقلو یا چندقلویی را افزایش نمی دهد، بلکه داشتن سابقه چند قلویی ناهمسان در خانواده نشان دهنده ی احتمال قوی تر بارداری دوقلو است. داشتن سابقه خانوادگی در خانواده زن احتمال بیشتر در آزادسازی بیش از یک تخمک را نشان می دهد و در خانواده مرد نیز بیانگر احتمال قوی تر تولید اسپرم‌های کافی برای باروری بیش از یک تخمک می باشد. در مجموع داشتن اسپرم قوی در مرد احتمال بارداری دوقلو را افزایش می دهد حتی اگر سابقه چندقلویی در خانواده نداشته باشد. که البته این افزایش احتمال نسبت به سابقه دوقلوزایی در خانواده مادری بسیار اندک است.
وجود سابقه خانوادگی در خانواده مادر احتمال بارداری دوقلو را تقریبا دو برابر می کند.
- وزن
زنان دارای اضافه وزن ( دارای شاخص توده بدنی بیش از 30) احتمالاً شانس دوقلوزایی بیشتری دارند. البته این شرایط بسیار نادر است زیرا زنان دارای اضافه وزن در دوران بارداری ممکن است با مشکلات خاصی رو به رو شوند. اما درهرصورت، چربی اضافی مقدار استروژن را افزایش میدهد که در نهایت تحریک بیشتر تخمدان‌ها را به دنبال خواهد داشت و ممکن است بیش از یک تخمک آزاد شود. - قد
احتمال بارداری دوقلو در زنان قد بلند ( در مطالعات قد متوسط این افراد 164.8 بوده است) بیشتر است. هنوز علت دقیق این امر روشن نیست اما به عقیده محققین احتمالا تغذیه بهتر (که موجب قد بلندتر می شود) شانس بارداری دوقلویی را در این بانوان افزایش می دهد. - تعداد فرزندان
احتمال بارداری دوقلو در زنانی که تعداد بارداری و زایمان بیشتر داشته اند، یا سابقه چندقلو زایی دارند و یا همچنین دارای خانواده بزرگ تری هستند بیشتر است. - · نژاد
احتمال بارداری دوقلو در زنان نژاد آفریقایی – آمریکایی بیش از زنان هند و اروپایی است. زنان آسیایی شانس کمتری نسبت به این دو نژاد دارند. - شیردهی
احتمال بارداریی دوقلو برای زنانی که در دوران شیردهی باردار می شوند نسبت به زنانی که شیر نمی دهند بیشتر است. با وجود اینکه شیردهی به ویژه در 6ماه اول از بارداری جلوگیری کرده و باروری را مهار می کند، در عین حال باز هم احتمال بارداری دوقلو وجود دارد. طبق آمار، نرخ دوقلوزایی 11.4 درصد در زنانی که به فرزند خود شیر داده‌اند نسبت به زنانی که شیر نداده‌اند (1.1 درصد) بیشتر است. - رژیم غذایی
بر اساس نتایج برخی پژوهش‌ها احتمال بارداری دوقلو در زنانی که لبنیات بیشتری مصرف میکنند، بیشتر است. به این دلیل که هورمون‌های رشد در لبنیات گاوی بر سطح هورمون‌های انسان اثر می‌گذارد. البته مصرف خوراکی های خاصی پیش از بارداری و در دوران تخمک گذاری می تواند احتمال بارداری دوقلو را افزایش دهد. البته اگر مادر گیاهخوار باشد احتمال بارداری چندقلویی در وی بسیار کمتر خواهد بود. علاوه بر این ها، مصرف صدف (در آقایان جهت قدرتمند نمودن اسپرم) ، زینک، نان و غلات، جوانه گندم، سبزیجات با برگ سبز و … احتمال بارداری دوقلو را افزایش می دهد. همچنین مصرف سیب زمینی شیرین به تحریک تخمک گذاری بانوان کمک شایانی می کند. - بارداری در فصل تابستان
میزان بارداری دوقلویی همسان در تابستان افزایش می یابد. بنابراین اقدام به بارداری در طول فصل تابستان می تواند شانس بارداری دوقلویی را افزایش دهد. - مصرف قرص ضد بارداری
گرچه مصرف قرص ضد بارداری، تا 99 درصد از بارداری جلوگیری می کند، اما در ماههای اول پس از قطع قرص ضد بارداری میزان بارداری دوقلویی را نیز افزایش می دهد. از طرفی اگر مصرف قرص ضد بارداری به صورت منظم صورت نگیرد، احتمال بارداری دوقلویی بیشتر هم خواهد شد. - لقاح مصنوعی آزمایشگاهی
انواع بارداری دوقلو
البته لازم به ذکر است بارداری دو قلو یا چند قلو تقسیم بندی ها و انواع دیگری نیز دارد که شرح آن ممکن است بیش از حد جنبه ی تخصصی به خود بگیرد، بنابراین به ارائه ی همین دسته بندی مختصری که در عموم مردم نیز کاربرد بیشتری دارد بسنده می کنیم.
دوقلو های همسان
در این نوع دوقلویی ممکن است یک تخمک با یک اسپرم بارور شود و سپس زیگوت (سلول تخم) تشکیل شده به دو قسمت تقسیم گردد.
دوقلو های ناهمسان
اگر دو تخمک توسط دو اسپرم مختلف بارور شوند، بارداری به صورت دوقلویی دی زیگوت ایجاد می شود. بنابراین دوقلوهای دی زیگوت، دوقلوهای حاصل از دو جنین متفاوت هستند. مانند خواهر برادر های عادی و فقط در یک زمان متولد می شوند.
یک نوع دیگر تقسیم بندی بارداری دوقلویی بر اساس ساک بارداری است. ساک بارداری از دو قسمت تشکیل شده است؛ کوریون و آمنیون. کوریون لایه خارجی ساک بارداری است که نهایتا جفت را می سازد و آمنیون لایه داخلی کیسه بارداری است که مایع آمنیوتیک را در بر می گیرد.
اکثر بارداری های دوقلویی فارغ از همسان یا نا همسان، حاوی دو کوریون جدا و دو آمنیون جدا هستند که اصطلاحا در سونوگرافی به آنها دی کوریون-دی آمنیون گفته میشود. این نوع از بارداری دوقلویی، کم ریسک ترین حالت ممکن است که جنین ها هر کدام جفت و پرده امنیون جداگانه خود را دارند. در صورت اختلال یا مرگ یکی از قل ها، قل دیگر اسیبی نمیبیند و به طور مستقل به رشد خود ادامه میدهد.
درصدی از بارداری های دوقلویی یک کوریون و دو آمنیون دارند که اصطلاحا به آنها مونوکوریون-دی آمنیون گفته میشود. همینطور که از اسمش پیداست در این حالت جنین ها از یک جفت مشترک تغذیه میکنند ولی پرده امنیون جداگانه دارند. این حالت فقط در دوقلویی های همسان دیده میشود. عوارض بارداری دو قلویی نظیر رشد نامتقارن جنین ها در این حالت اتفاق می افتد. همچنین در صورت مرگ یکی از قل ها، قل دیگری ب دلیل اشتراک در پرز های جفتی اسیب خواهد دید.
در نهایت درصد بسیار اندکی از دوقلویی ها هم کوریون و هم امنیون مشترک دارند یعنی از یک جفت مشترک تغذیه میکنند و داخل یک پرده مشترک قرار گرفته اند. در این حالت هیچ پرده و حصاری بین دو قل وجود ندارد. بیشترین ریسک عوارض دوقلویی در این بارداری اتفاق می افتد مانند نا متقارن بودن رشد و به هم چسبیدن قل ها.
نقش سونوگرافی در بارداری دوقلویی:
وجود دار سونوگرافی از ابتدای بارداری دو قلویی نقش اساسی دارد.
در اولین سونوگرافی بارداری، تعیین نحوه آرایش کوریون( جفت اینده) و آمنیون به عهده سونوگرافر می باشد. یعنی در سونوگرافی اول تعیین میکنیم نوع بارداری دوقلویی به چه صورت است (دی کوریون-دی آمنیون ، مونوکوریون-دی آمنیون و یا مونوکوریون-مونوآمنیون).
پس از این نوبت به پایش رشد دوقلو ها و بررسی وزن گیری آنها میرسد. وزن گیری دوقلو ها اندکی کمتر از تک قلو ها می باشد و نیز باید دقت کرد رشد قل ها باهم همخوان باشد و اختلاف بیش از 20% بین وزن آنها وجود نداشته باشد.
در اواخر بارداری هم ممکن است نیاز به سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل( بررسی سلامت کلی جنین ها) به تناوب لازم باشد. در این سونوگرافی به حرکات، تنفس و میزان مایع دور جنین امتیاز داده میشود. تا زمانی که امتیاز سلامتی جنین ها نرمال باشد بارداری ادامه پیدا میکند و هر زمان اختلالی پیدا شود، مادر برای زایمان آماده میشود.
چگونه برای سونوگرافی بارداری چند قلویی و دو قلویی آماده شویم؟
بهتر است قبل از سونوگرافی مایعات یا خوراکی شیرین میل کنید.
سونوگرافی چگونه انجام می شود؟
در طول سونوگرافی بارداری چند قلویی ، شما روی تخت مخصوص سونوگرافی دراز کشیده و لباس خود را بالا می زنید. پس متخصص سونوگرافی با استفاده از ژل مخصوص سطح شکم شما را می پوشاند و با استفاده از پروب سونوگرافی اقدام به تصویربرداری از ناحیه لگن و رحم شما می کند. تصاویر ثبت شده و ریپورت پرینت گرفته میشود و به دست شما سپرده میشود تا نزد پزشک متخصص زنان و زایمان خود ببرید .
پروسه سونوگرافی در سایر انواع سونوگرافی بارداری نیز یکسان است. فقط در طول سونوگرافی ترانس واژینال ، شما لازم است لباس های خود را با گان مخصوص عوض کنید و پاهای خود را در وضعیت مناسب برای قرارگیری پروب سونوگرافی در واژن قرار دهید.
خواندن نتایج سونوگرافی بارداری چند قلویی
خواندن سونوگرافی بارداری دو قلویی و فهمیدن نتایج آن چگونه است؟
نتیجه سونوگرافی به طور واضح و خوانا در اختیار شما قرار میگیرد و براحتی میتوانید از نتیجه سونوگرافی آگاه شوید.
بهترین مرکز سونوگرافی برای بارداری دو قلویی در تهران
برای انتخاب بهترین مرکز سونوگرافی در تهران چند نکته را به شما متذکر می شویم:
- پرسنل آن دارای تجربه و اعتبار کافی باشد.
- رعایت نکات بهداشتی و نظافت را مورد توجه قرار دهند.
- مجهز به کلیه تجهیزات به روز اقدام به انتخاب مرکز نمایید.
انجام سونوگرافی بارداری دو قلویی – جنین در مرکز سونوگرافی آوا ( واقع در نرسیده به میدان تجریش ابتدای خیابان ولیعصر بن بست سرشار پلاک 3 طبقه 5 واحد 20 با کادر مجرب ( دکتر خانم) )بدون معطلی سونوگرافی برای خانم ها و آقایان توسط کادر مجرب ماهر این مرکز ( خانم دکتر هدیه اکبری و خانم دکتر سونا اکبری کیا ) انجام میشود. ( محله ها نزدیک مرکز سونوگرافی : زعفرانیه – محمودیه – فرشته – نیاوران – کامرانیه – دزاشیب – خیابان ولیعصر – خیابان شریعتی – دربند – درکه – توچال – مقدس اردبیلی – جماران- جام جم – ولنجک – آصف- قلهک – پارک وی – پل رومی – جردن – نلسون ماندلا – باغ فردوس – تجریش – میدان تجریش – ده ونک – میدان ونک- پاسداران )
سونوگرافی آوا در ایام تعطیل با هماهنگی و در ایام عید نوروز 1401 به طور کامل باز آماده ارائه خدمت میباشد.
انجام سونوگرافی بدون نسخه پزشک مقدور است.
طرف قرارداد با بیمه بانک کشاورزی – بیمه تامین اجتماعی ،بیمه خدمات درمانی، بیمه البرز، بیمه تجارت نو ، بیمه سامان ، بیمه سینا و بیمه رازی ، …….
صدور معرفی نامه آنلاین بیمه تکمیلی