چسبندگی رحم چیست؟
رحم یکی از اجزای دستگاه تناسلی در بانوان بوده که تخمدان ها در کنار آن قرار گرفته و نقش تاثیرگذاری در باروری بانوان دارد. چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن در وضعیتی ایجاد می شود که بافت اسکار بین دیواره های درونی رحم فرد ایجاد گردد و با از بین رفتن مخاط دیواره رحم، منجر به چسبیدن دیواره جلویی و پشتی رحم به هم شود. در برخی موارد این چسبندگی صرفا در بخش کوچکی از رحم رخ می دهد اما در مواردی نیز کل رحم دچار چسبندگی می گردد. میزان چسبندگی طیف متفاوتی از خفیف، متوسط و شدید را شامل می شود. همچنین چسبندگی می تواند نازک یا ضخیم باشد.
برخی چسبندگی ها در خارج از حفره رحمی و در لوله ها ،تخمدانها ،لیگامانهای رحمی و روده و یا مثانه دیده میشوند که معمولا به دنبال التهاب و عفونت،آندومتریوز و یا جراحی های قبلی هستند.
علل ایجاد چسبندگی رحم:
- خونریزی شدید پس از زایمان
- جفت دفع نشده پس از زایمان
- جای زخم پس از جراحی رحم مانند کورتاژ و واکیوم
- وجود جای زخم پس از جراحی سرازین
- عفونت اندامهای تولید مثل
- پرتو درمانی
علائم چسبندگی رحم:
علائم چسبندگی رحم بسته به ویژگی های شخص متفاوت می باشد. به عنوان مثال در برخی از بانوان، چسبندگی رحم هیچ علائمی ندارد و در برخی دیگر وجود چرخه قاعدگی نامنظم، می تواند نشانه ای بر وجود چسبندگی رحم در فرد باشد. به طور کلی علائم و نشانه های چسبندگی رحم شامل موارد ذیل میگردد:
- آندومتریوز
- سقط جنین مکرر
- تغییرات دوره قاعدگی همچون بی نظمی، کاهش یا قطع شدن خونریزی
- احساس درد در هنگام رابطه جنسی
- احساس گرفتگی و درد رحم در زمان قاعدگی همراه با خونریزی خفیف یا عدم خونریزی
- ناباروری بدون دلیل مشخص
- داشتن جفت چسبنده و تهاجمی حین بارداری
عوارض چسبندگی رحم:
- عدم توانایی فرد در باروری
- سقط جنین به طور مکرر
- متوقف شدن چرخه قاعدگی به طور کامل
- قاعدگی دردناک
- ایجاد محدودیت رشد برای جنین درون رحم
- افزایش اختلالات لانه گزینی جفت در حاملگی بعدی
- وجود دردهای لگنی و چرخه قاعدگی دردناک
جراحی هایی که احتمال چسبندگی در آن ها وجود دارد ؟
جراحی های لگنی مهم ترین آن شامل سزارین، کیست تخمدان ، خارج کردن فیبروم، آپاندیس و جراحی هایی که روی روده انجام می شود در همه این موارد احتمال چسبندگی بعد از عمل وجود دارد.
البته میزان این چسبندگی به چند عامل بستگی دارد در بعضی مواقع حتماً لازم است جراحی انجام شوند، بنابراین ناچار هستیم بیمار را تحت عمل قرار دهیم و ریسک چسبندگی را برای بیمار بگذاریم ولی دقت جراح، ظرافت حین کار، نوع جراحی که انجام می شود بسیار مهم است.
برای مثال لاپاراسکوپی چون دست داخل شکم نمی رود احتمال چسبندگی کمتر است .یکی از مواردی مهم در چسبندگی ژنتیک خود بدن است ممکن است دو فرد را در نظر بگیریم هر دو با یک تکنیک و به دست یک جراح عمل می شوند و چسبندگی در یکی از آن ها بیشتر است.
پیشگیری از چسبندگی:
پیشگیری برای جلوگیری از چسبندگی وجود ندارد زیرا علت چسبندگی می تواند به دلیل استعداد ژنتیکی فرد باشد که ممکن است بعد از هر جراحی ایجاد شود و دیگری تکنیک جراح است و جراح باید از دستکاری اضافی خودداری کند. بنابراین ما در جلوگیری از چسبندگی درمان خوراکی و توصیه های خاصی نداریم.
احتمال ایجاد چسبندگی پس از جراحی های لاپاروسکوپیک کمتر از جراحی های باز است.
تشخیص چسبندگی رحمی:
برای تشخیص چسبندگی رحمی روش های زیر استفاده میشوند:
1-عکس رنگی رحم یا HSG که در این روش باتزریق ماده ی حاجب به درون حفره رحم و گرفتن گرافی از طریق
X-ray ، چسبندگی های داخل کاویته وچسبندگی لوله ها واطراف لوله ها تشخیص داده میشود
2- سونوهیستروگرافی که دراین روش باتزریق سرم نرمال سالین به درون حفره ی رحم وانجام سونوگرافی میتوان اختلالاتی نظیر چسبندگی و پولیپ راتشخیص داد
3-سونوگرافی کالرداپلر ترنس واژینال که برای تشخیص چسبندگی های اطراف رحم وتخمدانها و آندومتریوز روش انتخابی میباشد
4-جراحی لاپاراسکوپیک نیز روشی تشخیصی ودرمانی یرای چسبندگی های لگنی میباشد
سونوهیستروگرافی یا سونوگرافی با تزریق سالین SIS جهت تشخیص چسبندگی:
نقش سونوگرافی سه بعدی واژینال در تشخیص چسبندگی
سونوهیستروگرافی یکی از روش های دقیق سونوگرافی رحم و لگن است که برای تشخیص مشکلات رحم و لگن که می تواند موجب ناباروری بانوان شود استفاده میشود. این سونوگرافی به صورت واژینال انجام می شود. به همین دلیل انجام آن کاملا بستگی به نظر پزشک و میزان مشکلات بیماران دارد. از طرفی این سونوگرافی روشی کاملا بی خطر است و هیچ آسیبی به فرد وارد نمی کند. به همین دلیل فرد پس از انجام آن می تواند بلافاصله و به راحتی به انجام فعالیت های روزانه خود بپردازد.
در هیستروسونوگرافی متخصص راديولوژی ابتدا یک سونوگرافي ترانس وا‍ژينال ساده انجام می دهد سپس اسپکولوم داخل واژن قرار می گیرد که واژن را باز نگهدارد، سپس یک لوله ی باریک در واژن و در ابتدای گردن رحم قرار می گیرد، اسپکولوم خارج می شود و پروب سونوگرافی با یک پوشش بهداشتی مانند کاندوم پوشیده شده دوباره وارد واژن می شود، یک مایع استریل شده به آرامی از لوله عبور می کند و بعد از اینکه رحم از مایع پر شد،عکس هایی از رحم و درون آستر آن تهیه می شود .
در صورت وجود چسبندگی داخل رحمی ، ضایعات رشته ای ماند نخ یا طناب بین دو جداره رحم مشاهده میشود . اتساع پذیری حفره رحم کاهش میابد یا به عبارتی گنجایش رحم کمتر میشود که تمام این موارد حین سونوگرافی بررسی میشود. محل و اندازه چسبدگی یا چسبندگی ها به دقت ذکر میشود که ایم مسئله در تعیین روش درمان توسط متخصص زنان حایز اهمیت فراوان است. به علاوه، از ترکیب سونوگرافی سه بعدی همراه با سونوهیستروگرافی ، تصویر دقیق تر از موقعیت ضایعات و میزان گسترش انها بدست می آید.
بهترین مرکز سونوگرافی هیستروسونوگرافی – SIS در تهران
برای انتخاب بهترین مرکز در تهران چند نکته را به شما متذکر می شویم:
- پرسنل آن دارای تجربه و اعتبار کافی باشد.
- رعایت نکات بهداشتی و نظافت را مورد توجه قرار دهند.
- مجهز به کلیه تجهیزات به روز اقدام به انتخاب مرکز نمایید.
(انجام سونوگرافی هیسترو سونوگرافی – SIS در مرکز سونوگرافی آوا ( واقع در نرسیده به میدان تجریش ابتدای خیابان ولیعصر بن بست سرشار پلاک 3 طبقه 5 واحد 20 با کادر مجرب ( دکتر خانم) )بدون معطلی سونوگرافی برای خانم ها و آقایان توسط کادر مجرب ماهر این مرکز ( خانم دکتر هدیه اکبری و خانم دکتر سونا اکبری کیا ) انجام میشود. ( محله ها نزدیک مرکز سونوگرافی : زعفرانیه – محمودیه – فرشته – نیاوران – کامرانیه – دزاشیب – خیابان ولیعصر – خیابان شریعتی – دربند – درکه – توچال – مقدس اردبیلی – جماران- جام جم – ولنجک – آصف- قلهک – پارک وی – پل رومی – جردن – نلسون ماندلا – باغ فردوس – تجریش – میدان تجریش – ده ونک – میدان ونک- پاسداران )
بدون نسخه پزشک سونوگرافی در مرکز سونوگرافی آوا انجام میشود.